Dani vlaške(rumunske) kulture u Beogradu - Kulturno Prosvetni centar Božidarac 28. i 29. septembra 2019.
U periodu od 28. do 29. septembra, prvi put je organizovano predstavljanje vlaške(rumunske) kulture iz istočne Srbije u glavnom gradu, Beogradu. Manifestacija pod nazivom "Dani kulture Rumuna / Vlaha", organizovana je u Kulturno Prosvetnom centru Božidarac od strane Kongresa Vlaha Srbije.
U subotu, 28. septembra, u 10.00 časova, otvorena je izložba fotografija koja je obuhvatala fotografije specifičnosti tradicionalnog života i kulture Vlaha(Rumuna) u vlaškim selima istočne Srbije. Između ostalih na fotografijama su se mogle videti: Tradicionalne rumunske nošnje, crkve koje su na tom području gradili vlaški vladari iz 14. i 15. veka. Pejzaž rumunskog(vlaškog) sela, tradicionalni orkestar sa instrumentima ...
Dani vlaške kulture u Beogradu - Božidarac 28 i 29.09.2019.
U nedelju, 29. septembra, u 13.00 sati je održana konferencija posvećena kulturi, jeziku, istoriji, ali i trenutnoj političkoj situaciji u kojoj se nalazi zajednica Rumuna / Vlaha iz istočne Srbije. Izložbenu salu Kulturno Prosvetnog centra Božidarac posetilo je preko 100 posetilaca iz Beograda.
Od pozvanih zvaničnika bio je prisutan samo rumunski konzul iz Varšca, Dan Konstantin. Na žalost, predstavnici rumunske ambasade u Beogradu, iako pozvani, nisu bili prisutni na tom događaju, iako je sedište ambasade samo 15 minuta udaljeno od mesta na kome se događaj odvijao.
Dr Slavolub Gacović: - Rumuni iz istočne Srbije govore dako-rumunski dijalekt rumunskog jezika sa dva narečija ili pod-dijalekta, bananskim i oltenskim ... Srbija pokušava preko sa Vlaškog nacionalnog saveta, da napravi veštački takozvani "vlaški jezik" od ta dva narečija rumunskog jezika.
Na otvaranju tribine objavljen je dokumentarni film o zajedničkoj kulturi Rumuna sa obe strane Dunava. Nakon projekcije filma, doktor istorije dr Slavolub Gavicović iz Zaječara govorio je o rumunskom jeziku i pokušaju standardizacije takozvanog "vlaškog jezika". Dr Gatović je u svom govoru izneo naučne argumente protiv standardizacije takozvanog "vlaškog jezika". Rekao je da Rumuni iz istočne Srbije govore dako-rumunski dijalekt rumunskog jezika sa dva narečija ili pod-dijalekta, bananskim i oltenskim. On smatra da danas, problem rumunskog jezika u istočnoj Srbiji nije naučne već političke prirode. Što se ne bi smelo dešavati.
Otac Bojan Aleksandrović, protojerej Priobalne Dakije i administrativni Vikar timočki: Nakon otpuštanja sveštenika koji su držali službu na rumunskom, tokom 20-og veka, Srpska pravoslavna crkva započela je agresivnu asimilaciju Rumuna u istočnoj Srbiji.
On je govorio i o rumunskim crkvama koje su u istočnoj Srbiji gradili vlaški(rumunski) vladari iz 14. i 15. veka. Sve te crkve i manastiri izgrađeni su u srednjem veku tokom otomanske okupacije Srbije.
Govorilo se o jednom manastiru, onom iz Lapušnje koji je izgradio Basarab I i koji je danas napušten i u kome je služba zabranjena na rumunskom jeziku, na njihovim improvizovanim vratima je postavljen katanac od strane srpskog sveštenika, tako da rumunski sveštenici nemaju pristup. "Ja službu držim ispred manastira na zaključanim vratima za vernike vlaške pravoslavne crkve" rekao je otac Bojan. Zatim je govorio o služenju liturgije u ovim crkvama i manastirima na rumunskom jeziku sve do kraja 19. veka.
Dragomir Dragić: - Srpska pravoslavna crkva imala je i još uvek ima najveću ulogu u asimilaciji Rumuna iistočnoj Srbiji.
Jedan od govornika na tribini bio je Dragomir Draghić iz Bora, predsednik Foruma Vlaha, koji je govorio o svim metodama koje i danas koristi Srbija u asimilaciji Rumuna istočnoj Srbiji. Njegov stav je da je Srpska pravoslavna crkva imala i još uvek ima najveću ulogu u asimilaciji Rumuna istočnoj Srbiji. Takođe je govorio o pojedinim Rumunima koji su bili poslanici u parlamentu Kraljevine Srbije u drugom polovini 19. og veka, koji su pokušavali da poboljšaju položaj Rumuna u Srbiji, oni su međutim često dobijali pretnje smrću, te su bili primoravani da odustanu od svojih zahteva.
Dušan Prvulović: - Rumunija ne čini dovoljno da podrži rumunsku(vlašku) zajednicu u istočnoj Srbiji koja je podvrgnuta agresivnoj asimilaciji od strane Srbije.
Poslednji govor bilo je izlaganje Dušana Prvulovića, direktora Komiteta za ljudska prava u Negotinu i jednog od koordinatora Kongresa Vlaha - KVS a u Srbiji. Prvulović je govorio o trenutnoj političkoj situaciji u kojoj se nalazi zajednica Rumuna / Vlahi u istočnoj Srbiji. Dao je prikaz loše situacije u školama u istočnoj Srbiji gde se deci otežava ili onemogućava da uče rumunski jezik, nemaju pristup od mas-medijima na rumunskom, odvraćaju se od verske službe na rumunskom. Isto važi i za izgradnju rumunskih crkava u istočnoj Srbiji. Dušan Prvulović je reako da Rumunija ne čini dovoljno da podrži rumunsku(vlašku) zajednicu u istočnoj Srbiji koja je podvrgnuta agresivnoj asimilaciji od strane Srbije.
01.10.2019.
Galerija izloženih fotografija u okviru izložbe.