Vlasi i rumunsko državljanstvo
-osnovne informacije za neupućene-
Naredni tekst sadrži neke osnovne informacije o Vlasima u kontekstu ove teme. Kako se Vlasi kvalifikuju za rumunsko državljanstvo, posledice nedovoljne pomoći Rumunije Vlasima, po kom osnovu vlaške organizacije zahtevaju promenu rumunskog zakona i omogućavanje Vlasima rumunskog državljanstva kao i trenutna situacija po ovom pitanju.
Princip dvojnog državljanstva postoji u mnogim delovima sveta, građanima Srbije to omogućavaju mnoge susedne zemlje, ali ne i Rumunija. Najčeće figuriše princip povraćaja i etničke pripadnosti(u raznim formama). Rumunija je jedna od retkih zemalja Evrope koja ima izuzetno negativan stav prema ovome te je do rumunskog državljanstva teško doći ukoliko se zahteva na osnovu etničke pripadnosti ili kao povraćaj usled promene granica. Vlasima kao rumunskoj manjini koja se na prostore istočne Srbije doselila tokom 18-og veka sa područija sadašnje zapadne Rumunije, skoro je nemoguće doći do državljanstva svoje matične zemlje. Još komplikovanije stanje izazvala je srpska vlast koja je vlašku(rumunsku) manjinu manjinu tokom vekova podvrgla agresivnoj asimilaciji. Što nastavlja i danas. Te postoji problem sa dokazivanjem identiteta. Rumunsko stanovništvo u severoistočnoj Srbiji(Vlasi) je danas prilično denacionalizovano i praktično je izgubilo svoj Rumunski idenitet. Taj problem figuriše kao još jedan od ključnih za ovu temu.
Vlasima u istočnoj Srbiji su tako odmah nakon doseljavanja ukinuta neka osnovna građanska prava. Vlasi ni danas nemaju u školi sopstvenu istoriju, prave činjenice o njima se kriju, nije im dopušteno bogosluženje na sopstvenom jeziku, nemaju predstavnika u republičkoj skupstini, njihove autentične organizacije se sputavaju u delovanju, ili država preko vladajućih političkih partija formira paralelne tzv. "autentične vlaške organizacije koje nisu pro-rumunske". Preko ovih organizacija srpska vlast manipuliše u sopstvenom interesu u cilju udaljavanja od rumunskog porekla i lakše asimilacije Vlaha. Često se pitanja vlaškog identiteta prepuštaju nekompetentnim pojedincima ili organizacijama kontrolisanim od strane države, u cilju daljeg devastiranja vlaškog identiteta, nestručnog predstavljanja kao ne-rumunskog ili otvorenog ponižavanja kako bi Vlahe odvratili očuvanja sopstvenog identiteta. Paralelno tome forsira se asimilacija ka većinskom narodu. Slične politike prema Rumunima prisutne su i u drugim balkanskim zemljama. Vlasima se ne dozvoljava prisustvo u medijima ili se to strogo kontroliše a često i skandalizuje prikazujući na mnogim lokalnim televizijama vrednosti vlaškog identiteta na jakon prizeman i primitivan način, država ovde ne bira sredstva u uništenju vlaškog identiteta. Nema službene upotrebe jezika u institucijama i školstvu u lokalnoj sredini gde čine većinu i sl.
Većine ovih prava Vlasi nisu ni svesni, ovo je prouzrokovalo krizu vlaškog nacionalnog identiteta, što je Rumuniji još jedno opravdanje da Vlasima u istočnoj Srbiji odbija dodeljivanje dvojnog državljanstva pod izgovorom da su se oni već asimilovali i da ne bi bili iskreno zainteresovani za rumunsko državljanstvo. Izuzetno mali broj Vlaha izjašnjenih kao Rumuni na ovom područiju, Rumuniji je samo još jedan pokazatelj više, ali ne i razlog samokritike zbog svega, jer je sama Rumunija svojom nezainteresovanošću prema Vlasima doprinela ovakvoj situaciji.
Vlasi, odnosno rumunsko(romanizovano) stanovništvo, rasprostranjeno je širom Balkasnog Poluostrova u nekim regionima žive od davnina kao starosedeoci dok su u pojedinim regionima doseljenici. Regioni koje Vlasi(Rumuni) nastanjuju na Balkanskom Poluostrovu van Rumunije poznati su u istorijskoj i Geografskoj literaturi kao "rumunski istorijski regioni". Rumunsko stanovništvo kao manjina u svim ovim regionima ima međutim različite nazive, tako se u Srbiji i Bugasrkoj osim međunarodno usvojenog naziva "Rumuni" koriste i nazivi "Vlasi", u Bivšoj Jugosovenskoj Republici Makedoniji, Albaniji i Grčkoj koristi se više naziva istovremeno to su: "Cincari", "Magleniti" ,"Kucovlas"i, "Karagunci", "Megleniti", "Farsarioti", "Cincari", "Aromuni", u Hrvatskoj su poznatiji kao "Ćići", "Morlaci", Ćilibiri"., u Mađarskoj kao "Olsaz" u Turskoj kao "Iflak" i sl. Ovako šarenolik spektar naziva za jedan te isti narod, potekao je iz specifične istorije i etnogeneze Rumuna.
Danas se rumunski(vlaški) jezik deli na 4 dijalekta Aromunski, Istrorumunski, Dakorumunski, i Maglenorumunski. Dakorumunski dijalekt je standardizovan pod nazivom "Limba literala Romănâ". Ovim Dijalektom i njegovim sub-dijalektima govore pripadnici rumunske manjine u neposrednom susedstvu Rumunije.
Nažalost, do sada Rumunija kao matična zemlja nije pokazala dovoljnu zainteresovanost za svoju manjinu van svojih granica, zato je rumunska manjina čak i neposrednom susedstvu izložena agresivnoj asimilaciji od strane zemalja u kojima žive, i nalazi se u najgorem položaju od svih manjina na Balkanskom Poluostrovu, bez prava da u školi uče sopstvenu istoriju, jezik, da imaju delove institucija matične zemlje, predstavnika u vlasti, medije i sl.
Jasno je da Vlasi nemaju dovoljno sopstvenih kapaciteta da bi se očuvali kao manjina, nedovoljna pomoć Rumunije i manipulacija u cilju asimilacije od strane zemalja u kojima žive, dovelo je do toga da je rumunska manjina u većini balkankih zemalja pred nestajanjem.
Upravo zbog ovako teškog položaja Vlaške organizacije koje autentično predstavlju vlašku manjinu zahtevaju već duže vreme od Rumunije omogućavanje dvojnog državljanstva na osnovu etničke pripadnosti kao način očuvanja identiteta rumunske manjine van granica matične države. Nažalost Rumunija do sada nije ozbiljnije promenila politiku skoro potpune nezainteresovanosti prema po ovom pitanju te jasnih odgovora na ove zahteve još uvek nema. Istovremeno, ovome se protive tako zvane "autentične vlaške organizacije koje nisu pro rumunske" formirane i podržane od strane srpskih vlasti i velikih političkih partija, što dodatno komplikuje situaciju i odvraća Rumuniju da se pozabavi ovom temom.
dana 09.02.2016 godine.
-Poštovani posetioci, zbog velikog interesovanja, odlučili smo da u ovom delu sajta objavijujemo informacije o temi dvojnog rumunsko-srpskog državljanstva.
-U ovom momentu ne postoji zakon u Rumuniji prema kome bi dvojno državljanstvo bilo dostupno širem krugu građana na osnovu etničke pripadnosti ili povraćaja. Postoji jedino zakon koji omogućava dvojno državljanstvo na osnovu posebnih zasluga za Rumuniju, ali je on namenjen uskom krugu građana.
-Ponudili smo ovde detaljne informacije koje mogu biti od koristi., kako prilikom podnošenja zaheva tako i radi izbegavanja grešaka ili obmana onih koji žele zloupotrebiti vašu neinformisanost